Aile Hukuku Nedir?

Aileye ilişkin tüm konularla ilgilenen bir hukuk dalı olan aile hukuku, Türk Medeni Kanunu’nun İkinci Kitabında düzenlenmiştir. Aile hukuku kapsamında Türk Medeni Kanunu’nda ve diğer bazı özel yasalarda düzenlenen konulara ilişkin uyuşmazlıklarda aile mahkemeleri görevlidir. Eğer ikamet edilen yerde Aile Mahkemesi yoksa, Aile Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemeleri’nde dava görülecektir. Aile hukuku; nişanlanma, evlenme, boşanma, mal paylaşımı, aile konutu, evlat edinme, nafaka, velayet, kayyımlık, yardım nafakası gibi konularda meydana gelebilecek anlaşmazlıklar ve aile sorunlarını ele almaktadır. Toplum içindeki düzenin korunmasını sağlayan ve aile birliğinin güvenli ve huzurlu şekilde muhafaza edilmesini sağlayan aile hukuku dalı, bu nedenle özeldir.

Aile Hukuku İlkeleri Nelerdir?

• Düzenleme Serbestisinin Bulmaması

Toplumun ve aile birliğinin düzeni, aile fertlerinin korunması için Aile Hukuku alanında büyük oranda emredici hükümler mevcuttur. Bu nedenle de kural olarak Aile Hukuku alanında irade özgürlüğü yoktur. Aile hukukunda bireyler kanunda düzenlenmeyen hukuki ilişkiler yaratamaz ve öngörülen kuralları iradeleriyle değiştiremez.

• Süreklilik İlkesi

Toplumun en küçük birimi olan sosyal yapı olarak tanımlanabilecek olan ailenin, sürekli ve ömür boyun sürecek bir birlikteliktir. Ancak kanunda belirlenen sebeplerin ortaya çıkması halinde başta ailenin olmak üzere toplumun huzurunu korumak amacıyla bu birliktelik sonlandırılabilir.

• Zayıfların Korunması İlkesi

Aile hukuku alanında, çocuklar ve vesayet altındaki kişilerin Türk Medeni Kanunu’nda korunması amaçlanmıştır.

• Devletin Müdahalesi İlkesi

Aile hukuku, Medeni hukukun bir alt dalıdır. Ailenin toplumun temeli olması sebebi ile devlet bu alana müdahale etmektedir ve devlete yüklenen bu yükümlülük anayasada da düzenlenmiştir.

• Eşler Arasında Eşitlik İlkesi

Anayasada düzenlemesini bulan eşitlik ilkesi, kadın ve erkek eşitliğini emretmektedir. Bu ilke hiç kuşkusuz aile hukuku alanına da yansıtmakta ve aile hukuku alanı, kadın erkek eşitliğine dayanmaktadır.

• Birlik İlkesi

Türk Medeni Kanunu, eşlerin evlilik birliğinin mutluluğu ve çocukların bakımı için gereken özeni elbirliğiyle sağlamaları gerektiğini düzenleyerek evlilik birliğinin devamı için eşlerin birlikte hareket etmesi amaçlanmıştır. Evlilik birliğinin korunmasını isteyen eşlerin evlilik birliğinin korunmasına yönelik önlemler konusunda yetkili mahkemeye başvurabilirler.

Aile Mahkemeleri Hangi Davalara Bakar?

Aile mahkemesinin görevi, genel olarak, aile hukukundan kaynaklanan dava ve işlere bakmak olup Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 4. Maddesinde düzenlenmiştir;

Aile mahkemelerinin görev alanına giren davalar;

• Boşanma davası
• Mal rejimi davası
• Velayet davası
• Nafaka davası
• Evlenmenin iptali davası
• Boşanmadan sonra açılan maddi ve manevi tazminat davaları
• Boşanan kadının bekleme müddetinin süresinin kaldırılması
• Aile konutu şerhi konulması veya şerhin kaldırılması davası
• Aile soyadının değiştirilmesi davası,
• Babalık davası
• Soybağının reddi davası
• Evlat edinme ve evlatlık ilişkisinin kaldırılması davası
• Çocuğun ve kadının korunması ve uzaklaştırma

Aile Hukuku Kaça Ayrılır?

Türk Medeni Kanunu’nun Aile Hukuku kitabı, Evlilik Hukuku, Hısımlık ve Vesayet olarak üç kısma ayrılmıştır.

Aile Mahkemelerinde Yargılama Usulünün Özellikleri Nelerdir?

Aile mahkemeleri, önlerine gelen dava ve işlerin özelliklerine göre, esasa girmeden önce, aile içindeki karşılıklı sevgi, saygı ve hoşgörünün korunması bakımından eşlerin ve çocukların karşı karşıya oldukları sorunları tespit ederek bunların sulh yoluyla çözümünü, gerektiğinde uzmanlardan da yararlanarak teşvik eder. Sulh sağlanamadığı takdirde yargılamaya devam olunarak esas hakkında karar verilir.

Aile mahkemelerinde hâkim, boşanma veya ayrılık davasının dayandığı olguların varlığına vicdanen kanaat getirmedikçe, bunları ispatlanmış sayamaz, bu olgular hakkında gerek resen, gerek istem üzerine taraflara yemin öneremez. Tarafların bu konudaki her türlü ikrarları hâkimi bağlamaz. Hâkim, kanıtları serbestçe takdir eder. Boşanma veya ayrılığın fer’î sonuçlarına ilişkin anlaşmalar, hâkim tarafından onaylanmadıkça geçerli olmaz.

Kişiler Hukuku Nedir?

Kişiler Hukukunun konusunu gerçek ve tüzel kişiler oluşturmaktadır. Hukuki anlamda kişi, kısaca hak ehliyetine sahip varlık olarak tanımlanabilir. Tüzel kişi ise, kendilerine başlı başına kişilik tanınmış, belli bir amaca yönelmiş kişi ya da mal toplulukları olarak tanımlanabilir. Tüzel kişiler kendi içinde özel hukuk tüzel kişileri ve kamu hukuku tüzel kişileri olarak ikiye ayrılmaktadır.

Kişiler Hukuku Kapsamı Nelerdir?

Kişiler hukuku, kişilerin ehliyetlerini, kişisel durumlarını, akrabalık ilişkilerini, kişiliğin başlangıcını, sona ermesini ve korunmasını düzenleyen medeni hukukun alt dalıdır. Türk Medeni Kanunu’nun birinci kitabı kişiler hukukudur

Kişiler Hukuku İlkeleri Nelerdir?

Kişiler hukukuna hâkim olan temel ilkeler şunlardır;

• Eşitlik ilkesi
• Özgürlük ilkesi
• Kişiliğin korunması ilkesi

Kişiler Hukuku Kaça Ayrılır?

Kişiler hukukunun birinci kısım gerçek kişilere ilişkindir. Burada, kişiliğin kazanılması, hak ve fiil ehliyeti, kişilik hakkı ve korunması, hısımlık, ad, yerleşim yeri, kişiliğin sona ermesi ve kişisel durum kütükleri düzenlenmiştir. İkinci kısım ise tüzel kişilere ilişkindir. Bu kısımda tüzel kişilere ilişkin genel esaslar, dernek ve vakıflar ele alınmıştır.

Kişiler Hukuku Alanına Hangi Davalar Girer?

Kişiler hukuku alanında çok farklı davalar girmektedir. Bu davalara şu örnekler verilebilir;

• Ad veya soyad değişikliği
• Adın haksız kullanımının önlenmesi
• Kişiliğin korunması için açılabilecek olan savunma davaları
• Kişilik hakkına saldırının tespiti, önlenmesi ve saldırıya son verilmesi davası
• Kişinin hak ve fiil ehliyeti ile ilgili yargılamalar
• Gaiplik ile ilgili ortaya çıkan yargılamalar
• Maddi-manevi tazminat davaları
• Kazancın iadesi davası
• Yaş düzeltme davaları
• Nüfus kaydının düzeltilmesi